Charakterystyka i położenie gminy

Gmina wiejska Bełchatów leży w centralnej Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie bełchatowskim w jego centralno-wschodniej części. Gmina Bełchatów zajmuje powierzchnię 201.06 km2 (20,77% powierzchni powiatu) i liczy 12.489 mieszkańców (31.12.2023).  Użytki rolne zajmują 53%, a leśne 35% powierzchni gminy.

Gmina Bełchatów jest największą pod względem obszaru gminą powiatu bełchatowskiego. 
Jeśli porównać jej powierzchnię z innymi gminami, okazuje się, że Gmina Bełchatów jest ponad dwa razy większa niż Gmina Rusiec (9.991 km2) i niemal dwukrotnie większa niż Gmina Kleszczów (10.403 km2).

Położenie gminy Bełchatów 

Przez teren gminy przepływa rzeka Rakówka, będąca prawym dopływem Widawki. Gmina wiejska Bełchatów graniczy:

• od północy z gminami: wiejską Drużbice i miejsko-wiejską Żelów,
• od zachodu z gminą wiejską Kluki, od południowego zachodu i południa z gminą Kleszczów,
• od południowego wschodu z gminą Kamieńsk (powiat radomszczański),
• od wschodu z gminą Wola Krzysztoporska (powiat piotrkowski ziemski), 
• w centrum gminy leży miasto Bełchatów, stanowiące odrębną gminę miejską.

Na gminę składa się 81 miejscowości skupionych w 42 sołectwach: Adamów, Augustynów, Bugaj, Bukowa, Dobiecin, Dobiecin Kolonia, Dobrzelów, Domiechowice, Helenów, Huta, Janina, Janów, Józefów, Kałduny, Kielchinów, Korczew, Księży Młyn, Kurnos Pierwszy, Kurnos Drugi, Ludwików, Ławy, Łękawa, Mazury, Mokracz, Myszaki, Niedyszyna, Oleśnik, Podwody, Podwody Kolonia, Poręby Grocholskie, Postękalice, Rząsawa, Wielopole, Wola Kruszyńska, Wola Mikorska, Wólka Łękawska, Zalesna, Zawadów, Zawady, Zdzieszulice Dolne, Zdzieszulice Górne i Zwierzchów.

Zmiana granic gminy

Na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2021 roku w sprawie ustalenia granic niektórych gmin  (Dz.U. 2021 poz. 2444) z dniem 1 stycznia 2022 roku zmieniły się granice Gminy Bełchatów i Gminy Kleszczów.
W granicach Gminy Bełchatów znalazł się obręb geodezyjny Wola Grzymalina o powierzchni 2061,59 ha, do tej pory znajdujący się na terenie Gminy Kleszczów.

Zmiana granic i powiększenie obszaru Gminy Bełchatów, przełożyły się na zmianę gęstości zaludnienia tego terenu. Na koniec  2023 roku gęstość zaludnienia na terenie Gminy Bełchatów wyniosła niemal 62 osoby na km2. 
 Wskaźniki dla poszczególnych gmin powiatu bełchatowskiego przedstawiają się następująco:

Gmina Szczerców - 64 osoby na km2 , 
Gmina Bełchatów - 61 osób na km2, 
Gmina Kleszczów - 59 osób na km2, 
Gmina Rusiec - 50 osób na km2 , 
Gmina Drużbice - 46 osób na km2,    
Gmina Kluki - 37 osób na km2.
Gęstość zaludnienia w gminie wiejsko - miejskiej Zelów to 86 osób na km2 (w mieście Zelów 664 osoby na km2). Gęstość zaludnienia w Mieście Bełchatów to 1559 osób na km2.